UW i SWPS: Telewizja cyfrowa dla wszystkich

dodano: 2011-06-10 12:42 | aktualizacja: 2016-07-31 21:43
autor: Anita Dąbek | źródło: SWPS

- Wprowadzenie telewizji cyfrowej daje szereg nowych możliwości dla osób niesłyszących. Jak je wykorzystać? Najlepiej zapytać o to samych zainteresowanych - mówią naukowcy z UW i SWPS. Znamy już wyniki pierwszego w Polsce badania umożliwiającego opracowanie standardów napisów dla niesłyszących. Zespół naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej przeprowadził badanie, dzięki któremu osoby niesłyszące i słabosłyszące, potrzebujące napisów w programach telewizyjnych, będą mogły w pełni korzystać z dialogów i treści zawartych w materiałach audiowizualnych.

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

- Pomysł projektu badawczego narodził się w związku z wprowadzeniem telewizji cyfrowej, która daje zupełnie nowe możliwości. Umożliwia wyłączenie głosu lektora i włączenie napisów, zastosowanie kursywy, wybór rodzaju i wielkości czcionki napisów czy wykorzystanie obrazków, np. ikonek opisujących dźwięki - tłumaczy dr Agnieszka Szarkowska z Instytutu Lingwistyki Stosowanej UW, kierownik badań.

W badaniu sprawdzono preferencje widzów dotyczące napisów dla niesłyszących oraz zagadnienia związane z m.in. prędkością ukazywania się napisów, ich długością czy sposobami ułatwiającymi identyfikację bohaterów występujących w telewizji oraz sposobami oznaczania emocji wyrażanych przez nich na ekranie. Poniżej zestawienie najważniejszych wniosków:

Klipy z dosłownymi napisami – badanie pokazało, że klipy z dosłownymi napisami mają lepsze wyniki zrozumienia treści niż klipy z napisami skróconymi. Większość badanych woli takie rozwiązanie, bo chce poznać kompletny zapis dialogu i mieć dostęp do informacji z największą dokładnością, a więc także do elementów typowych dla języka mówionego takich, jak powtórzenia, zawahania czy zająknięcia. – Proponujemy, aby napisy skracać tylko wtedy, gdy to konieczne i usuwać elementy typowe dla języka mówionego, jednak nie ingerować zbytnio w treść i za bardzo nie upraszczać – mówią naukowcy.

Klipy z napisami edytowanymi – jak dodają badaczki, najmniej wygodnym dla badanych rozwiązaniem okazały się napisy edytowane, a więc skrócone i uproszczone. Choć są dłużej wyświetlane i umożliwiają dokładniejsze czytanie, to dzieje się to kosztem uproszczonej składni i słownictwa, a co za tym idzie – także części informacji.

Etykietki z imionami mówiących – osobom niesłyszącym bardzo podobają się etykietki z imionami mówiących, zwłaszcza, gdy nie widać mówiącego na ekranie.

Napisy na tle czy bez – wyniki pokazują, że lepsze są napisy bez czarnego tła.

Kolor w dialogach – badanie pokazało, że dla badanych najlepszym sposobem identyfikacji osób występujących w telewizji jest oznaczanie dialogów kolorami i rozmieszczenie napisów przy bohaterach.

Wykorzystanie kursywy – telewizja cyfrowa umożliwi wprowadzenie kursywy, czego obecnie się nie stosuje, a co może być pomocne np. w tekstach piosenek.

Ikonki do opisu dźwięków – wprowadzenie ikon opisujących dźwięki (np. ikonka oznaczająca pieska w prawym górnym rogu w momencie, gdy słychać szczekanie) okazało się nieskuteczne. Badacze twierdzą, że w związku z tym warto pozostać przy opisie słownym (np. „szczekanie psa”).

Emotikony – niesłyszącym nie podoba się zastosowanie emotikonów do wyrażania emocji w napisach.

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy.