Kupujemy konwerter Universal Single

dodano: 2003-08-31 19:22 | aktualizacja: 2003-08-31 19:28
autor: Janusz Sulisz | źródło: SAT Kurier 4/2003

Powracamy do cyklu „Kupujemy ...” , który bardzo dobrze przyjęli Czytelnicy SAT Kuriera. W poprzednim wydaniach pisaliśmy o cyfrowych odbiornikach, a aktualnie wybierzemy najbardziej popularne w Polsce konwertery Universal Single, czyli zwykłe pojedyncze konwertery dla telewizji analogowej i cyfrowej. Wybór dobrego konwertera, dobranego parametrami do anteny i odbiornika, to podstawa poprawnie działającego zestawu satelitarnego.

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Konwertery Universal Single, to popularne pojedyncze Full Bandy przeznaczone dla odbiorników cyfrowych. Konwertery Universal Single (z ang. LNB - Low Noise Block), które mają prawie jednakową specyfikację o wejściowej częstotliwości w dwóch pasmach 10,7-11,7GHz i 11,7-12,75GHz, a wyjściowej odpowiednio 950-1950MHz i 1100-2150MHz.

Istotne są tzw. oscylatory lokalne, które dla każdego konwertera określanego jako Universal bez względu na to, czy jest on pojedynczy , podwójny, czy Quad, wynoszą 9,75GHz i 10,6GHz. Pasmo w konwerterze Universal zmieniane jest przy pomocy sygnału 22kHz. Dla wyższego pasma - sygnał 22kHz włączony, dla dolnego wyłączony.

Konwertery takie produkowano już 10 lat temu, ale wtedy nie wszystkie spełniały parametry do prawidłowego odbioru kanałów cyfrowych SCPC. Pierwsze konwertery Universal Single pobierały zbyt dużo prądu, więc niektóre gorsze tunery analogowe i cyfrowe nie radziły sobie z ich obsługą. Większa była awaryjność konwerterów.

Dużo gorsze były wtedy elementy elektroniczne używane w ciężkich i mało zintegrowanych, często źle zabezpieczonych konwerterach. Rzutowało to wtedy na takie parametry, jak zbyt wysoki współczynnik szumów (1,0-1,2dB), wyjściowy VSWR (3,0:1) oraz pobór prądu (300mA). Konwertery Universal Single kupione przed 4-5 laty śmiało można wyrzucić do kosza ze względu na fatalne parametry. Także cena nowych LNB spadła ostatnio znacznie, do tego stopnia, że nie opłaca się ich nawet naprawiać jeśli ulegną awarii.

Współczynnik szumów.

Każdy wzmacniacz (ten w konwerterze także) generuje szum sam w sobie. Suma generowanych szumów określa się przez podanie współczynnika szumów w dB lub temperatury szumowej w K (w Kelvinach zwykle dla konwerterów w paśmie C). Większość metod pomiarowych współczynnika szumów NF, to pomiar wartości stosunku szumów na wyjściu konwertera dla dwóch znanych wejściowych poziomów szumów. Jeśli stosunek wejściowy jest równy wyjściowemu, to NF=0dB , co w praktyce jest niemożliwe.

Jednak im niższy, tym lepszy konwerter. Obecnie najniższy podawany współczynnik szumów wynosi tylko 0,3dB max. Kiedyś było to nawet 1,5dB!

Warto zwrócić uwagę, że wielu dobrych producentów nie podaje tego parametru (ALPS i SHARP), a dla konwerterów Universal nie robi się badań każdego LNB (brak metryczki). Niestety ciągle powraca sprawa fałszowania tego parametru (np. fałszywe nalepki Sharp BS-155A na tanich konwerterach), choć najczęściej dla odbioru cyfrowego nie ma on aż tak dużego znaczenia.

Najlepsze, specjalnie selekcjonowane i drogie konwertery, np. Invacom mają nalepkę z hologramem świadczącą o współczynniku szumów 0,3dB. Nie oznacza to jednak, że tanie konwertery GI-201 nie mogą być równie dobre.

Pamiętać też należy, że nie pomoże najlepszy konwerter o super współczynniku szumów, jeśli antena będzie zbyt mała (taniej wyjdzie kupić większą antenę niż wyselecjonowany konwerter) lub po prostu niedopasowana do promiennika danego konwertera.

VSWR wyjściowe.

Mało znany parametr konwerterów, ale istotny właśnie dla telewizji cyfrowej. Niektórzy producenci nawet go nie podają, ale im jest niższy tym lepszy (najlepszy od dawna jest MTI AP8 T2 - ma 1.8:1).

Zwykle producenci podają 2.0:1 (czasami max., czasami minimum, więc trudno porównywać). VSWR ma wpływ na odbiór kanałów SCPC, często słabych z nietypowych transponderów (kanały z Turksata, czy nawet kanały FTA Polsatu z Hot Birda). Mniejszy wpływ ma na silne kanały nadawane jako tzw. MCPC, czyli w paczkach, czyli tak jak nadają platformy Cyfry+ i Cyfrowego Polsatu.

Pobór prądu

Dawniej konwertery zbyt mocno obciążały odbiorniki - następowały awarie. Nawet teraz, gdy pobór prądu dla konwerterów Universal Single spadł poniżej 125mA, problem ten nadal jest istotny. Konwertery sprzed 4-5 lat, które pobierają zbyt duży prąd nie nadają się w praktyce do zastosowań przy obrotnicach DiSEqC1.2. Obrotnica połączona z takim konwerterem może powoli się obracać i "rzęzić", w skrajnym przypadku nastąpi awaria zasilacza odbiornika.

Najmniej prądu pobierają konwertery:Philips SX-1019, tylko 68,2mA i Sharp BS-155A - poniżej 80mA, podczas gdy najgorszy aż 124mA. Mieści się to jednak w normie.

Zabezpieczenie złącza F

Zwykle tanie konwertery nie są przygotowane lub wcale nie mają zabezpieczeń złącza F, choć nie jest to regułą. Golden Interstar ma dobre parametry i nakładkę na F-kę, do tego nie jest zbyt drogi. Za to konwerter Philips SX-1019 jest całkowicie hermetyczny (inne "oddychają" przez plastikową obudowę) i nie ma zabezpieczenia złączki. Sharp i Alps mają tak wyprofilowaną obudowę, że można założyć zabezpieczenie, którego brak w komplecie. Do wszystkich konwerterów warto polecić niedocenianą, włoską złaczkę CaP®(na fotografii po lewej w drukowanym wydaniu SAT Kurier 4/2003 strona 54-55), zamiast standardowej złączki F.

AWARYJNOŚĆ

Jakość konwerterów uległa znacznej poprawie. Usterkowość jest bardzo mała, nawet wśród tanich marek. Zmniejszył się też wpływ warunków atmosferycznych - deszczu, śniegu czy mrozu, choć tanie konwertery mogą nie być testowane w niskich temperaturach. Niska cena nowych Universal Single LNB i 2-letnia gwarancja na niektóre konwertery zmieniły sytuację na rynku. Na szczęście rzadkością jest , że użytkownik zestawu satelitarnego osłania konwerter workiem foliowym, by zabezpieczyć go przed wilgocią. Efekt bywa odwrotny od zamierzonego! Konwerter może ulec awarii, bo właśnie wtedy woda nie ma gdzie wyparować i wnika do wnętrza konwertera.

Polecamy drukowaną wersję tego artykułu z tabelą parametrów 9 najczęściej spotykanych w Polsce konwerterów Universal Single - całość w SAT Kurierze 4/2003 strona 54-55.

Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy.