Jak odbierać kanały z pozycji 46°E?

dodano: 2023-03-08 12:03 | aktualizacja: 2024-03-24 10:02
autor: Rafał Olchowik | źródło: SAT Kurier 11-12/2021

46°East jest lokalizacją orbitalną, z której usługi świadczy państwowy, azerbejdżański operator Azerkosmos. W 2010 r. Ministerstwo Komunikacji i Technologii Informacyjnych Republiki Azerbejdżanu podpisało umowę ze spółką Measat z Malezji, która jest właścicielem praw do tej pozycji orbitalnej. Obie firmy postanowiły wspólnie rozwijać ukryty w 46°E potencjał. Azerkosmos skupia się na Europie i Azji Środkowej, prowadząc transmisje w paśmie Ku, a Measat na Afryce i Bliskim Wschodzie, używając pasma C.

Azerkosmos

Prosimy o wyłączenie blokowania reklam i odświeżenie strony.

Telewizja z pasma C

Inwestując w odbiór transmisji z pasma C (4 GHz), zyskujemy dostęp do nieznanych marek medialnych z kontynentu afrykańskiego. Ich nadawcy przybliżają światu Afrykę, opowiadając prawdziwe afrykańskie historie, wykorzystując przy tym różnorodność, kreatywność i nowoczesne technologie. Taki jest np. kanał News Central TV, nadający z samego serca Lagos w Nigerii. Kameruński nadawca Dash Media ze swojej siedziby w Duala dystrybuuje kanały telewizyjne Dash News i Dash Sports & Entertainment, które uzupełniają jego istniejącą ofertę radiową. Z Kongo można odbierać państwowy Télé Héritage. Z Tanzanii odbierzemy numer jeden wśród młodzieży Clouds TV z mieszanką lokalnie produkowanych dramatów, telenowel, reality show i produkcji lifestylowych. Pojedyncze kanały są nadawane z Ugandy, Kenii i Republiki Południowej Afryki. Prezentowane treści są często w języku angielskim lub francuskim, w zależności od kraju, w którym działają.
Przekazy (feeds) z pasma Ku

Tego typu transmisje od zawsze cieszyły się popularnością wśród osób zainteresowanych mediami i techniką satelitarną. Nie przeszkadza w tym duża zmienność parametrów technicznych, sygnału i nieregularność nadawania. W zamian poznajemy nieznaną stronę telewizji, w której reklamy nie istnieją, a za to możemy podejrzeć prezenterów przygotowujących się do przekazania relacji i nieoczekiwane ich zachowania czy nawet obejrzeć transmisję sportową.

Przekazy są nadawane w standardzie DVB-S2, kompresji wideo MPEG-4 i jakości obrazu HDTV. Czasami mogą być realizowane w transmisji skompresowanej do 4:2:2 lub innej, wymagającej lepszego sprzętu z dobrze działającą funkcją Blindscan. Wskazana jest antena satelitarna większa niż 80-90 cm, bo daje lepsze wyniki odbioru. Jest to istotne tym bardziej przy przekazach, które są nadawane z różną mocą sygnału i w przypadku satelity Azerspace 1 użycie jednej z dwóch wiązek (mocniejszej Europe lub słabszej Central Asia).

W październiku i listopadzie 2021 r. przeprowadzono dosyły z wieców Zjednoczonego Ruchu Narodowego w centrum Tbilisi, wystąpień tamtejszych działaczy opozycji demokratycznej, relacje reporterskie dla telewizji gruzińskich, azerskiej piłki nożnej (dosyły dla CBC Sport) czy relacje z wyborów lokalnych w Gruzji i kryzysu polityczno-gospodarczego w Mołdawii. Zaszyfrowane były mecze piłki nożnej rozgrywane w ramach Pucharu Turcji i Süper Lig, mecz Turcji i Danii w ramach eliminacji do Mistrzostw Europy U-21 czy zagrany w stolicy Kazachstanu turniej tenisowy Astana Open 2021.

Jak wyszukać pozycję 46°E?
Zakładamy, że antena jest ustawiona na Eutelsat Hot Bird 13°E

Satelita Azerspace 1/Africasat 1A stacjonuje na 46° długości geograficznej wschodniej. Antena musi być skierowana w kierunku południowo-wschodnim (bliżej południa). Lustro czaszy będzie obniżone o około 2-6° w zależności od regionu.
Przed rozpoczęciem prac należy się upewnić, czy niebo w danym kierunku jest odsłonięte od drzew, budynków i innych przeszkód w najbliższym otoczeniu. Do określenia kierunku pomocny może być kompas lub aplikacja w smartfonie.
Podstawowe parametry, jak azymut/kąt elewacji anteny i skręcenie konwertera (skew), znajdziemy w Internecie, np. na stronie satlex.net w kategorii Technika/Kalkulatory lub jp.pum.edu.pl/satel/az/index.html. Dane będą potrzebne, aby określić położenie anteny.
Znając powyższe parametry i mając do dyspozycji niezbędne podziałki na elementach zawieszenia czaszy, możemy „celować” w pozycję 46°E.
Odbiornik pozostawiamy na aktywnym transponderze z wiązki Europe satelity Azerspace 1.
Bardzo pomocne będzie umieszczenie telewizora blisko anteny, aby zapewnić sobie jednoczesny podgląd na ekran telewizyjny. Jeżeli nasze warunki nie pozwalają tego spełnić (bo antena np. znajduje się na dachu), to należy uwzględnić koniecznie punkt 13 lub 14.
Aktualne wykazy transponderów można znaleźć w magazynie drukowanym SAT Kurier lub w Internecie, np. na flysat.com. Do ustawienia anteny wybieramy duży multipleks z SR między 22000÷45000 – najlepiej w standardzie DVB-S/QPSK, później DVB-S2/QPSK, ostatecznie DVB-S2/8PSK. Należy wziąć pod uwagę korekcję błędów FEC – najniższa będzie najlepsza (np. FEC 1/2, następnie 2/3, 3/4; ostatecznie 5/6, 7/8). Oczywiście nie zawsze wszystkie kryteria będą spełnione, bo to operator ustala parametry transponderów, a odbiorcom pozostaje dostosować się do postawionych wymagań.
Przykładem do wyszukania Azerspace 1 może być azerski multipleks Teleradio İB z częstotliwości 11,135 GHz, pol. H (SR: 27500, FEC: 5/6; DVB-S/QPSK). Aktualność podanych parametrów należy sprawdzić zgodnie z punktem 7.
Kolejnym krokiem jest obniżenie kąta elewacji w taki sposób, aby nachylenie czaszy było delikatnie powyżej od obliczonej wartości przez satlex.net lub jp.pum.edu.pl. Następnie ustawiamy azymut (obracamy o 33° w kierunku wschodnim) do wartości podanej przez strony internetowe. Najlepiej jest podzielić obrót na kilka mniejszych przesunięć – na początku trzy większe cykle co 10 stopni, później delikatnie co 1 stopień. Dzięki temu zmniejszymy ryzyko, że obrócimy antenę za daleko na wschód.
W razie konieczności należy korygować nachylenie czaszy (góra-dół). Każdy ruch anteną kończymy odczekaniem kilkunastu sekund, aby odbiornik przetworzył informacje i dopiero weryfikujemy pasek sygnału w menu widocznym na telewizorze. (UWAGA! Niektóre odbiorniki do aktualizacji paska z sygnałem mogą potrzebować ponownego wybrania częstotliwości z listy)
Po uzyskaniu sygnału i upewnieniu się, że jesteśmy na właściwym satelicie (należy wyszukać kanały z danego transpondera), pozostaje delikatna korekta azymutu/elewacji anteny i skręcenia LNB dla słabszych transponderów, doprowadzając możliwie do najmocniejszego sygnału.
Bardzo ważna jest technika dokręcania śrub blokujących antenę w poziomie – śruby należy dokręcać krzyżowo, na przemian i małymi ruchami, tak aby docisk z każdej strony rozkładał się równomiernie. Jednocześnie należy obserwować pasek sygnału na ekranie (najlepiej na najsłabszej częstotliwości) i na bieżąco korygować dokręcanie śrub.
Opisaną metodę wykonamy precyzyjniej i szybciej, wykorzystując miernik sygnału satelitarnego. Urządzenie możemy podpiąć bezpośrednio przy antenie, a dzięki dokładniejszej skali pomiarowej, lepiej ustawić wszystkie parametry. Jeżeli nie mamy podglądu na ekran telewizora będąc przy antenie, to wówczas należy skorzystać bezwzględnie z urządzenia pomiarowego.
Opcjonalnie na telefon z Androidem można pobrać aplikację DMSatFinder ze sklepu Google Play. DMSatFinder to przydatny miernik sygnału SAT, ale wymaga tunera opartego na oprogramowaniu Enigma2 (np. Dreambox), podłączonego do sieci LAN i z włączonym WebInterface.

Co zrobić, kiedy podziałki na zawieszeniu czaszy są nieczytelne albo ich nie ma?

W takiej sytuacji pomocne będzie ustawianie anteny na kolejne pozycje orbitalne, znajdujące się po 13°E w kierunku wschodnim. Czyli celujemy w satelity Astra (19,2°E), najpierw wybierając w tunerze silny transponder DVB-S/QPSK. (UWAGA! Jeżeli któryś satelita nie emituje pakietów DVB-S, to wówczas należy wybierać pakiety DVB-S2. Aktualność parametrów należy sprawdzać zgodnie z punktem 7.)
Kolejnym celem będzie Astra 3B (23,5°E), gdzie też sugerujemy się mocnym multipleksem DVB-S/QPSK. Tak samo postępujemy z Astra 2 (28,2°E).
Następnie celujemy w Eutelsat 33E (33°E). Możemy posłużyć się silnym sygnałem multipleksu TV Mobilnej na częstotliwości 12,722 GHz, pol. V (SR: 16730, FEC: 3/4; DVB-S2/QPSK).
Teraz wybieramy Hellas Sat 3/4 (39°E) i bardzo silny tp. albański Tring Digital (10,889 GHz, pol. H (SR: 30000, FEC: 5/6; DVB-S2/8PSK) z wiązki Europe FSS. W tym przypadku może być konieczne pochylenie czaszy w dół (o ok. 1° na wschodzie, o ok. 4° na zachodzie).
W tym momencie do docelowej pozycji 46°E dzieli już tylko 7 stopni na wschód. Teraz realizujemy punkty 5 i 8.
Antenę można lekko pochylić w dół, a następnie przesuwać w kilku powolnych cyklach na wschód, jednocześnie obserwując paski sygnału w menu odbiornika.
Po uzyskaniu sygnału i upewnieniu się, że jesteśmy na właściwym satelicie (należy wyszukać kanały), pozostaje korekta azymutu/elewacji anteny i skręcenia LNB dla słabszych transponderów, doprowadzając możliwie do najbardziej optymalnego odbioru.
Przy końcowym dokręcaniu śrub należy uwzględnić punkt 12, a także 13 lub 14 w przypadku problemów z wyszukaniem pozycji 46°E.